Veel ouders willen kun kinderen een financieel steuntje geven voor studiekosten, verlaging van maandlasten, de koop van een woning of de start of overname van een onderneming. Vaak is een dergelijk financieel steuntje ook nodig, aangezien de regels voor het verkrijgen van een financiering uitgaan van een eigen inbreng. Een eenvoudige en doeltreffende manier om dat financieel steuntje te geven is het schenken van geld of ander vermogen.
Schenkbelasting en vrijstellingen
Over alles wat u aan een kind schenkt, is het kind schenkbelasting verschuldigd. Maar die belasting kent gelukkig veel vrijstellingen, die wij toelichten in onze factsheet “Vrijstellingen schenkbelasting”, en fiscaal vriendelijke schenkingsvormen.
Hoe giet u dat financieel steuntje vervolgens praktisch in het vat? Hoe past u dit in uw financiële en estate planning?
Voor mensen met vermogen geldt een hogere eigen bijdrage AWBZ. 8% van uw box 3 vermogen boven het heffingvrij vermogen wordt als extra inkomen voor de berekening van de eigen bijdrage meegeteld. Des te meer reden om na te denken over uw nalatenschapsplanning!
Schenken onder schuldigerkenning
U wilt of kunt nog niet het gehele bedrag van de schenking contant aan uw kind geven. U kunt dan “op papier schenken: een schuldigerkenning uit vrijgevigheid (vast te leggen in een notariële akte). U erkent een bedrag schuldig te zijn aan uw kind dat pas opeisbaar is na uw overlijden.
Voordeel is dat u blijft beschikken over het geschonken vermogen, maar toch gebruik maakt van de vrijstellingen en tariefverschillen in de schenkbelasting. Natuurlijk bent u vrij om tussentijds op de schuld af te lossen en daarmee uw kind toch de contanten te verstrekken.
Om met deze schenking ook erfbelasting te besparen, moet u aan uw kind wel elk jaar daadwerkelijk (tenminste) 6% rente betalen. Dat kan prima passen in uw financiële planning. Het financieel steuntje ontvangt uw kind dan jaarlijks via deze rente en eventueel aanvullend uit aflossingen.
Schenken onder voorwaarden
Een schenking kan via het huwelijksgoederenregime of een samenlevingscontract onbedoeld bij de schoonfamilie van uw kind terechtkomt. Dit kunt u voorkomen door bij de schenking een uitsluitingsclausule op te nemen, waardoor uw schenking eigendom blijft van uw kind.
Door het schenken van vermogen aan uw kind kan op enig moment uw financiële draagkracht onder druk komt te staan. Wilt u schenken zonder financieel afhankelijk te worden van uw kind, dan kunt u ook schenken onder de voorwaarde dat deze schenkingen door u herroepen kunnen worden.
Bedrijfsopvolging in de familie
Wilt u het bedrijf geheel of gedeeltelijk overdragen aan uw kind? Met de bedrijfsopvolgingsfaciliteit (BOF) in de erf- en schenkbelasting kunt u het ondernemingsvermogen of uw aanmerkelijkbelangaandelen fiscaal vriendelijk op de kinderen overdragen. De BOF geldt alleen voor actieve ondernemingen, niet voor beleggingsactiviteiten.
De BOF is een voorwaardelijke vrijstelling van 100% van de waarde, voor zover de waarde van de onderneming niet meer bedraagt dan € 1.060.298 (2016). Voor het meerdere is de vermindering 83%. Voor de dan nog verschuldigde schenkbelasting kan tien jaar rentedragend uitstel worden verleend. De regeling kent onder meer voorwaarden ten aanzien van de bezitsperiode voor u als schenker en voor de continuering door de verkrijger.
Familielening
U kunt uw kinderen natuurlijk ook geld lenen. Het is immers nog steeds moeilijk, ook voor uw kinderen, om een financiering bij een bank te krijgen. Bij een lage rente op uw spaargeld kan een familielening dan al gauw een aantrekkelijke optie zijn.
Maak wel zakelijke afspraken en leg de voorwaarden, zoals rente, looptijd, aflossing, aanwending van de geldsom, opeisbaarheid, opzeggingsgronden en eventuele zekerheden goed vast. Dit zorgt voor financiële en juridische duidelijkheid voor u en het kind en voorkomt veelal onnodige fiscale narigheid.
Eigenwoninglening
Via een notariële of onderhandse akte kunt u uw kind geld lenen voor de aanschaf, verbouwing of onderhoud van een eigen woning. Over de lening ontvangt u van uw kind rente. Voor u behoort de (zakelijke) lening tot uw box 3-vermogen, zodat de renteontvangst bij u onbelast is. Voor uw kind is de betaalde rente echter fiscaal aftrekbaar als eigenwoningrente.
Vanaf 1 januari 2013 gelden ook voor de eigenwoningleningen binnen de familie de nieuwe regels rondom hypotheekrenteaftrek. Deze lening dient dus binnen dertig jaar volledig en minimaal annuïtair te zijn afgelost. Voor op 31 december 2012 bestaande eigenwoningleningen is er een overgangsregeling.
Let op! Het kan verstandig zijn om voor de lening een zekerheidsrecht te bedingen. Niet alleen voor de terugbetaling, maar ook om het zakelijke karakter fiscaal te onderbouwen. Voor het vestigen van een hypotheek moet u bij de notaris zijn.
Lening en schenking via een kasrondje
U kunt uw kind extra financieel steunen door bijvoorbeeld de eigenwoninglening aan te vullen met een ‘kasrondje’. In hetzelfde jaar dat het kind de rente aan u betaalt, schenkt u een bedrag binnen de jaarlijkse schenkingsvrijstelling (2016: € 5.304). Uw kind profiteert bij een eigenwoninglening van de fiscale renteaftrek en van de vrijgestelde schenking, terwijl u de rente onbelast ontvangt en (een deel van) de rente weer belastingvrij kunt teruggeven. De schenking en rentebetaling moeten overigens los van elkaar staan en niet met elkaar worden verrekend. Anders valt het fiscale voordeel weg.
Borgstelling
Indien uw kind bij een bank niet op eigen kracht een (extra) lening kan krijgen, kunt u als ouder borg staan. Dit kan voor de gehele lening, maar ook voor een deel. Hiermee biedt u de bank extra zekerheid. Met een borgstelling voor een hypothecaire geldlening behoudt het kind recht op hypotheekrenteaftrek.
Tip: Heeft uw kind plannen om voor zichzelf te beginnen, dan is een geldlening wellicht een voor de hand liggende optie. Maar misschien is een risicodragende deelname van u als financier in het startende bedrijf van uw kind voor beiden interessant. Er zijn vele manieren om dit vorm te geven. Vraag het ons!