De Hoge Raad heeft geoordeeld over de vraag of bij de waardering van certificaten van aandelen van de WOZ-waarde uit moet worden gegaan.
Woningen
De Successiewet bepaalt dat woningen in het kader van de erf- en schenkbelasting verplicht moeten worden gewaardeerd op de WOZ-waarde die geldt voor het jaar van overlijden of schenken. De WOZ-waarde is de waarde die de gemeente jaarlijks in een beschikking vaststelt. Voor verhuurde woningen geldt aanvullend dat de leegwaarderatio (LWR) moet worden gehanteerd omdat de WOZ-waarde wordt bepaald op basis van het uitgangspunt dat de woning vrij beschikbaar is.
Schenking van certificaten
In de zaak bij de Hoge Raad ging het om de schenking door vader van certificaten van aandelen in een BV aan dochter. Tot het vermogen van de BV hoort een vastgoedportefeuille, die grotendeels bestaat uit (verhuurde) woningen. Hof Amsterdam bepaalde dat ook voor de waardebepaling van deze certificaten de waarde van de woningen op de WOZ-waarde moest worden gesteld en dat daarbij rekening moest worden gehouden met de LWR.
De Hoge Raad acht deze uitleg van het Hof echter te ruim: de waardering van certificaten van aandelen vindt niet dwingend plaats op de WOZ-waarde en LWR van de (verhuurde) woningen die tot het vermogen van de BV behoren. Vervolgens vult de Hoge Raad aan dat zowel de WOZ-waarde als de LWR wel mogen worden gebruikt als hulpmiddel bij de waardering van de certificaten.
Dit lijkt ons een terechte nuancering van de Hoge Raad. In de huidige situatie, waarin de werkelijke waarde van veel woningen hoger is dan de WOZ-waarde, zullen weinigen er bezwaar tegen hebben dat de waarde van (certificaten van) aandelen op de WOZ-waarde wordt bepaald. Maar als er forse afwijkingen zijn, kan de Belastingdienst wel stellen dat het gebruikte hulpmiddel moet worden gecorrigeerd. Wanneer de WOZ-waarde hoger ligt dan de economische waarde van het vastgoed kan de verkrijger van de erfenis of schenking hetzelfde doen, met het omgekeerde belang. Als de wetgever van mening is dat, bijvoorbeeld omwille van de eenvoud, de WOZ-waarde en LWR verplicht moeten worden gehanteerd, moet die dat maar opnemen in de wet.