Wij vermoeden dat meeste deelnemers aan een vrijmarkt op Koningsdag zich over bovenstaande vraag niet al te druk zullen maken. Wij weten ook bijna zeker dat de fiscus niet zit te wachten op tienduizenden extra (kleine) BTW-ondernemers.
Ondernemer
De vraag waar het om gaat is: kwalificeert iemand die zijn of haar afgedankte spullen verkoopt voor de heffing van BTW als ondernemer? Laten we er de elementen van het ondernemersbegrip maar even bij pakken. Een onderneming voor de BTW is een organisatie van:
– kapitaal en
– arbeid
waarmee duurzaam aan het economisch verkeer wordt deelgenomen.
Voor het ondernemerschap in de BTW is het niet nodig dat er naar wordt gestreefd om met de activiteiten winst te behalen.
Natuurlijk is bij de handel op een vrijmarkt sprake van kapitaal en arbeid. Het kapitaal bestaat uit de spullen die worden verkocht en het kleedje dat er onder ligt. De arbeid wordt geleverd door op de vrijmarkt te verschijnen om de spullen te verkopen.
De verkoop van goederen aan derden geschiedt in het economisch verkeer, maar de activiteit is niet (voldoende) duurzaam. De vrijmarkt vindt immers slechts éénmaal per jaar plaats en duurt slechts een paar uur. Daarom zal de fiscus u niet als BTW-ondernemer accepteren.
Zo wel tot BTW-ondernemerschap kan worden gekomen, blijft heffing van BTW achterwege omdat u spulletjes verkoopt die uitsluitend voor privédoeleinden zijn gebruikt en daarom niet behoren tot uw ondernemingsvermogen.
Zonnepanelen/marktplaats/Air BNB/…
Voor het verkopen van uw afgedankte privéspulletjes op een vrijmarkt op Koningsdag zal BTW-heffing dus niet aan de orde komen. Maar de fiscus is wel degelijk zeer geïnteresseerd in allerlei meer of minder structurele (semi-)commerciële activiteiten die op allerlei gebieden door particulieren worden ontplooid.
Bekend is dat particulieren, die de elektriciteit uit hun zonnepanelen leveren aan het elektriciteitsnet, als BTW-ondernemer worden gezien. Dat is bevestigd door de Hoge Raad. We komen daar hierna nog op terug.
Ook andere activiteiten waarmee particulieren geld verdienen, worden door de fiscus kritisch tegen het fiscale licht gehouden. De praktijk blijft daarbij voortdurend op de fiscus vooruitlopen.
Kleine ondernemersregeling
De Nederlandse BTW kent de kleine ondernemersregeling (ook wel bekend onder haar afkorting: KOR). Die regeling geldt alleen voor natuurlijk personen, niet voor rechtspersonen (zoals de B.V., N.V. stichting en vereniging). Als het BTW-saldo in een jaar minder bedraagt dan € 1.345, hoeft dit saldo niet te worden afgedragen. Een saldo tussen € 1.345 en € 1.883 hoeft gedeeltelijk niet te worden afgedragen. Het BTW-saldo is het verschil tussen de af te dragen en de af te trekken BTW.
Veel particuliere bezitters van zonnepanelen passen de KOR toe. Dat doen ze in de jaren volgend op het jaar van de aanschaf van de panelen. In het aanschafjaar wordt immers de op de aanschafprijs drukkende BTW teruggevraagd.
De meeste bezitters van zonnepanelen zijn na het jaar van de aanschaf van de panelen ontheven van administratieve verplichtingen. Ontheffing van administratieve verplichtingen wordt op verzoek verleend. De BTW-plichtige moet daarvoor aannemelijk maken dat het BTW-saldo structureel binnen de KOR valt.
Veel landen van de EU kennen in plaats van een KOR een omzetdrempel beneden welke voor de BTW geen sprake is van ondernemerschap. In het Verenigd Koninkrijk worden ondernemers, die op jaarbasis voor minder dan £ 82.000 omzetten, niet als BTW-ondernemer geregistreerd.
In Nederland gaan stemmen op om de KOR te vervangen door een omzetdrempel, maar die zal dan waarschijnlijk niet zo hoog zijn als in de UK. Een omzetdrempel is bijvoorbeeld een mooie manier om economische activiteit van beperkte omvang, zoals die van de exploitanten van zonnepanelen, buiten de BTW te houden. BTW die drukt op de aanschaf van bedrijfsmiddelen (bijvoorbeeld de zonnepanelen) en op kosten kan dan niet bij de fiscus worden teruggevraagd.
Inkomstenbelasting
Naast BTW kunnen (semi-)commerciele activiteiten van particulieren uiteraard ook heffing van inkomstenbelasting tot gevolg hebben. Van winst uit onderneming zal niet zo snel sprake zijn. Maar aan de criteria om te komen tot belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden wordt veel gemakkelijker voldaan.
FIJNE KONINGSDAG