Een ondernemer die op een bescheid BTW vermeldt, moet die BTW afdragen (op grond van het beruchte artikel 37). Dat geldt ook wanneer de factuur niet ziet op een levering van goederen of op een dienst, maar op de aflossing van een schuld, zo besliste onlangs de Hoge Raad. Het kan namelijk niet worden uitgesloten dat de ondernemer die een dergelijk bescheid ontvangt, de op dit bescheid vermelde BTW aftrekt. Het gevaar van benadeling van de Staat is duidelijk.
Dit arrest onderstreept weer eens het in verband met de BTW zeer grote belang van een correct factureringsproces. Onterechte vermelding van BTW op een bescheid kan tot gevolg hebben dat die BTW moet worden afgedragen zonder dat de afnemer recht heeft op aftrek.
Wat is een factuur?
Natuurlijk stelde de belanghebbende in deze zaak dat de door hem uitgereikte bescheiden geen factuur waren. Deze bescheiden waren uitgereikt overeenkomstig het aflossingsschema van een schuld. De aflossingsbedragen werden op het bescheid verhoogd met 19% BTW. Het spreekt voor zich dat aflossingen op een schuld niet aan BTW zijn onderworpen. De schuldeiser verricht immers tegenover de aflossing geen prestatie, maar ontvangt simpelweg een deel van de door hem zelf verstrekte hoofdsom terug. De op een vordering ontvangen rente is wel een vergoeding tegenover een prestatie, maar die prestatie is vrijgesteld van BTW.
Het begrip factuur is in de BTW echter zeer ruim. De Hoge Raad leidt uit Europese rechtspraak af dat elk bescheid waarin betaling wordt gevorderd van een ander wordt gezien als een factuur. Het maakt daarbij voor de verplichting om BTW af te dragen niet uit of de factuur voldoet aan alle eisen die daar in het kader van de BTW aan worden gesteld. Dat is wel van belang voor de ondernemer die de factuur ontvangt en op basis van die factuur aftrek van BTW claimt.
BTW-ondernemer
De ten onrechte op een als factuur kwalificerend bescheid vermelde BTW is niet verschuldigd wanneer de factuur is uitgereikt aan een afnemer die niet kwalificeert als BTW-ondernemer. In dat geval kan de afnemer de gefactureerde BTW immers niet aftrekken en kan van benadeling van de Staat geen sprake zijn.
Oninbare vordering
De ondernemer reikte 11 bescheiden uit, maar ontving van de schuldenaar slechts 3 keer een betaling van de aflossingen. Daarna ging de schuldenaar failliet. Daarom deed de ondernemer een beroep op de regeling op grond waarvan afgedragen BTW door de Belastingdienst wordt terugbetaald wanneer vaststaat dat de gefactureerde bedragen niet worden voldaan. Dat dit de bedragen niet zouden worden ontvangen, lag gezien het faillissement van de schuldenaar wel voor de hand. De Hoge Raad beslist echter dat deze regeling alleen geldt ten aanzien van gevallen waarin sprake is een met BTW belaste levering of dienst. Zoals hiervoor al aangegeven, is de aflossing op een schuld geen met BTW belaste levering of dienst.
Zie ook onze artikelen:
Is de BTW op een kassabon aftrekbaar?
Pas op met creditfacturen
Betalingskorting en BTW