Ben je verplicht om in je aangifte inkomstenbelasting gebruik maken van de aftrekposten die in de wet zijn geregeld? Heeft de Belastingdienst de plicht om je op aftrekposten te wijzen?
Vreemde vragen?
Wellicht vind je dit vreemde vragen. Natuurlijk maak je gebruik van in de wet geregelde aftrekposten. Je wilt immers niet meer belasting betalen dan op grond van de wet strikt noodzakelijk is. Toch komen deze vragen aan de orde in een procedure voor Hof Arnhem-Leeuwarden.
Belang
In deze zaak heeft de belastingplichtige er belang bij dat in 2013 en 2014 niet de zelfstandigenaftrek van de winst wordt afgetrokken. Dan mag deze ondernemer in 2015 namelijk willekeurig afschrijven op in dat jaar gedane investeringen. Hij moet daarvoor in 2015 de startersaftrek kunnen claimen en dat mag alleen indien in de voorgaande 5 jaren niet 3 keer de zelfstandigenaftrek is geclaimd.
In de aangiften inkomstenbelasting van de ondernemer over 2013 en 2014 claimt hij de zelfstandigenaftrek. De aanslagen worden conform de aangiften geregeld. En een verzoek van de ondernemer om de aanslagen te verminderen wordt door de Belastingdienst geweigerd.
Maar naar aanleiding van opnieuw ingediende aangiften volgen toch navorderingsaanslagen waarin de zelfstandigenaftrek niet is begrepen (doordat de zelfstandigenaftrek niet wordt toegepast, is de ondernemer meer inkomstenbelasting verschuldigd). Nadat de Belastingdienst hier achter komt, worden deze navorderingsaanslagen echter weer ambtshalve verminderd, waardoor uiteindelijk toch de zelfstandigenaftrek is afgetrokken.
Geen keuze
Uitgangspunt is dat het aan de belastingplichtige is om een beroep te doen op aftrekposten. De Belastingdienst moet wel op het bestaan van aftrekposten wijzen, maar hoeft niet actief te gaan onderzoeken of iemand recht heeft op aftrekposten waarop in de aangifte niet een beroep is gedaan.
Wanneer een aftrekpost in overeenstemming met de wet is toegepast, kan daarvan echter niet meer worden afgezien. In de hiervoor beschreven zaak had de ondernemer volgens de wet recht op de zelfstandigenaftrek. Wanneer de Belastingdienst deze aftrekpost in een aanslag verwerkt, kan belastingplichtige er niet voor kiezen dat ongedaan te maken.
Hoge Raad
De uitspraak van het Hof is overigens nog aan de Hoge Raad voorgelegd. De ondernemer stelt namelijk dat de Belastingdienst met het opleggen van de navorderingsaanslagen vertrouwen heeft opgewekt. Het Hof heeft echter beslist dat ambtshalve verminderingen geen beschikkingen zijn waar bezwaar en/of beroep tegen kan worden aangetekend.