Hof ‘s-Hertogenbosch heeft beslist dat een KBO-vereniging terecht van de Belastingdienst niet de status van ANBI heeft gekregen.
KBO
De zaak betreft een op 1 januari 1954 opgerichte vereniging die deel uitmaakt van de Katholieke Bond van Ouderen in Noord-Brabant (de KBO Brabant). De KBO Brabant is een (overkoepelende) vereniging, die door de Belastingdienst is aangemerkt als een het Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI).
KBO Brabant verzocht de Belastingdienst om de lokale KBO-vereniging toe te voegen aan haar ANBI-groepsbeschikking, wat de Belastingdienst weigerde.
Algemeen nut
Het Hof stelt allereerst vast dat de wet eist dat een ANBI een instelling is die uitsluitend of nagenoeg uitsluitend het algemeen nut beoogt. De bewijslast daarvoor rust op de instelling die de ANBI-status wil verkrijgen. (Nagenoeg) uitsluitend wordt in de fiscaliteit gekwantificeerd als: voor 90% of meer.
Naast deze kwantitatieve toets, voert het Hof ook een kwalitatieve toets uit. Het Hof oordeelt dat het gros van de activiteiten van de KBO-vereniging is gericht op ontspanning en vermaak van haar leden (en soms ook van niet-leden). Hoewel ook activiteiten worden georganiseerd die zijn gericht op het bieden van ondersteuning van ouderen (zoals collectieve en individuele belangenbehartiging) heeft de vereniging niet aannemelijk gemaakt dat haar activiteiten (nagenoeg) uitsluitend het algemeen nut beogen.
Het Hof twijfelt er niet aan dat de activiteiten kunnen bijdragen aan de sociale cohesie en zelfredzaamheid van ouderen, maar dit betreft een gunstig neveneffect van de activiteiten van de vereniging. De meeste activiteiten zijn dienstbaar aan de ontspanning en het gezellige verkeer tussen ouderen, namelijk (lichte) sportbeoefening, spel en sociale bijeenkomsten, zoals diverse vieringen, excursies, maaltijden en koffiemomenten.
Het Hof overweegt ook nog: “Daarnaast is van belang dat belanghebbende een vereniging is, hetgeen naar haar aard in beginsel impliceert dat de door belanghebbende georganiseerde activiteiten zijn gericht op het behartigen van de belangen van haar eigen leden.”. Verenigingen kunnen slechts voor de ANBI-status in aanmerking komen wanneer de doelstelling en feitelijke activiteiten niet primair zijn gericht op de particuliere belangen van haar leden, maar externe werking hebben.
SBBI
Het belang van de kwalificatie als ANBI is dat de vereniging dan een ruimte vrijstelling krijgt in de erf- en schenkbelasting. Daarnaast zijn giften die aan een als ANBI kwalificerende vereniging aftrekbaar in het kader van de inkomstenbelasting.
De KBO-vereniging kwalificeert wel als Sociaal Belang Behartigende Instelling (SBBI). Ook een SBBI geniet een vrijstelling in de erf- en schenkbelasting voor ontvangen erfenissen en schenkingen. Maar giften aan een SBBI zijn niet aftrekbaar voor de inkomstenbelasting, behalve wanneer het gaat om periodieke giften die aan specifieke voorwaarden voldoen.