Met grote koppen stond het in alle media: “Shell zegt aansprakelijkheid voor de NAM op”. De NAM is de Nederlandse Aardolie Maatschappij, een deelneming van Shell, die onder andere het aardgas onder de Groningse bodem wint.
403-verklaring
Wat is er aan de hand? Shell heeft, naar verluid al een jaar geleden, de voor de NAM afgegeven “403-verklaring” ingetrokken. Artikel 403 van boek 2 van het Burgerlijk Wetboek maakt het mogelijk om een dochtervennootschap (grotendeels) vrij te stellen van de verplichting om een jaarrekening te publiceren. In ruil daarvoor moet de moedermaatschappij zich aansprakelijk verklaren voor de schulden van deze dochtervennootschap. Tevens moeten de cijfers van de dochtervennootschap worden verwerkt (geconsolideerd) in die van de moedervennootschap. Dit staat los van een eventuele fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting.
Waarom?
Waarom geeft een vennootschap een 403-verklaring af? Dat kan zijn om de administratieve lasten te beperken. Het scheelt immers elk jaar het maken van een uitgebreide (publicatie)jaarrekening voor de dochtervennootschap. Maar vaak is het belangrijkste argument dat door de 403-verklaring de financiële cijfers van de dochtervennootschap niet inzichtelijk zijn. Dat kan van belang zijn om de concurrentie niet wijzer te maken dan nodig is. Maar een overweging kan ook zijn dat schuldeisers dan minder goed zicht hebben op de financiële situatie van de dochtervennootschap.
Aansprakelijkheid
Belangrijkste nadeel van de 403-verklaring is dat de moedervennootschap zich hoofdelijk aansprakelijk moet verklaren voor de schulden die voortvloeien uit rechtshandelingen van de dochtervennootschap. Het toenemen van de risico’s rond die aansprakelijkheid kan voor de moedervennootschap een reden zijn om de 403-verklaring in te trekken. Shell zegt dat de 403-verklaring voor de NAM niet is ingetrokken met het oog op het voorkomen van haar (verdere) aansprakelijkheid voor de schulden van de NAM, maar om een gemakkelijker en beter inzicht te verschaffen in de financiële positie van de NAM. Door het intrekken van de verklaring moeten de cijfers van de NAM immers weer bij de Kamer van Koophandel worden gedeponeerd.
Iets voor jou?
Ook MKB-ondernemers zijn lang niet altijd enthousiast over het via deponering bij de Kamer van Koophandel op straat leggen van hun cijfers. Toch komen we in het MKB (nagenoeg) geen 403-verklaringen tegen. In het MKB is in het algemeen juist de bedoeling dat de moedervennootschap niet (of in elk geval zo beperkt mogelijk) aangesproken kan worden voor de schulden van de dochtervennootschap. Dan werkt een 403-verklaring averechts.