Met schenkingen kun je voordelen behalen in het kader van de erf- en schenkbelasting. Schenkingen kunnen immers worden gezien als een voorschot op de erfenis.
180 dagen
Om te voorkomen dat nog op het allerlaatste moment voordelen worden behaald met schenkingen, is er de 180 dagenregeling. Alles wat binnen 180 dagen voor het overlijden van de erflater is geschonken, wordt geacht krachtens erfrecht te zijn verkregen. Voor zover schenkbelasting is betaald, mag die worden verrekend met de erfbelasting.
De 180 dagenregeling geldt niet voor schenkingen, die vrijgesteld zijn verkregen:
- van de koning (of diens vermoedelijk opvolger);
- door een min- of onvermogende (zie ons artikel Andere vrijstellingen schenkbelasting);
- door een rechtspersoon die als doel heeft het behartigen van de belangen van de weknemers in het bedrijf van de schenker;
- ter voldoening aan een natuurlijke verbintenis;
- met toepassing van de eenmalig verhoogde vrijstellingen voor kinderen;
- met toepassing van de vrijstelling voor schenkingen in verband met de eigen woning.
Halve schenking
Bij de Rechtbank Zeeland-West-Brabant speelde recent een zaak over de 180 dagenregeling. Vader doet een schenking aan de kinderen vanuit zijn BV. Moeder overlijdt binnen 180 dagen na deze schenking. De kinderen menen dat de schenking, aangezien die afkomstig is van hun vader, niet als een fictieve verkrijging voor de erfbelasting hoeft te worden meegenomen.
De Rechtbank beslist echter dat de schenking afkomstig is uit de gemeenschap van goederen waarin vader en moeder waren gehuwd. Daardoor is de schenking voor de helft afkomstig van moeder. Die helft kwalificeert voor de erfbelasting als een fictieve verkrijging.
De schenking is aan de kinderen overgemaakt vanuit de BV van hun vader. De aandelen van die BV horen tot de gemeenschap van goederen. Van enig privévermogen is geen sprake. De gemeenschap van goederen verarmt dan ook als gevolg van de schenking. Doordat vader uit vrijgevigheid handelt, wordt ook de bevoordelingsbedoeling bij moeder aanwezig geacht. De kinderen moeten in het kader van de berekening van de erfbelasting over de erfenis van hun moeder rekening houden met de helft van de van hun vader ontvangen schenking.