Nederland heeft met vele landen in de wereld een belastingverdrag gesloten. Ook met onze buurlanden Duitsland en België is dit het geval. In de belastingverdragen welke Nederland met Duitsland en België heeft gesloten, is een bijzondere regeling voor grensarbeiders opgenomen. Dit wordt de zogenaamde ‘compensatieregeling’ genoemd.
Waarom een compensatieregeling?
Indien een werknemer inwoner is van Nederland en in Duitsland of België werkt (en vanuit daar ook inkomsten ontvangt) dan betaalt hij (of zij) bijna altijd in Duitsland/België belasting en sociale premies. Dit kan betekenen dat hij bepaalde aftrekposten (denk hierbij bijvoorbeeld aan hypotheekrente) in Nederland misloopt. In dat geval betaalt de werknemer meer belasting en premies dan indien hij in Nederland zou werken. Om dit financiële nadeel te compenseren is in de belastingverdragen welke Nederland met België en Duitsland heeft gesloten een zogenaamde compensatieregeling opgenomen.
Werking van de compensatieregeling
De compensatieregeling werkt kortweg als volgt. De in Nederland woonachtige werknemer krijgt in Nederland een compensatie ter grootte van A minus B waarbij,
A = Totaal betaalde belasting en sociale premies in Nederland en in Duitsland/België opgeteld.
B = Het bedrag dat in Nederland aan belasting en sociale premies zou zijn betaald indien de inkomsten uit het buitenland in Nederland belastbaar zouden zijn.
Op deze manier wordt in feite dezelfde situatie bereikt alsof het gehele inkomen van de werknemer in Nederland belast zou zijn met belasting en sociale premies. Kortom, de werknemer mag nu niet slechter af zijn ten opzichte van de situatie als hij het gehele inkomen in Nederland had verdiend. De in Nederland woonachtige werknemer kan deze vermindering claimen door in zijn Nederlandse aangifte inkomstenbelasting te vragen om een vermindering op basis van de compensatieregeling.
Wijziging in compensatieregeling tussen Nederland en Duitsland
Op 26 mei 2016 hebben Nederland en Duitsland een overeenkomst gesloten over de toepassing van de compensatieregeling in het belastingverdrag tussen Nederland en Duitsland. De vraag was of in Duitsland betaalde sociale premies in Nederland mochten worden meegenomen in de hiervoor genoemde berekening van de vermindering in Nederland. In de overeenkomst van 26 mei 2016 is opgenomen dat Duitse sociale premies niet vergelijkbaar zijn met Nederlandse premie volksverzekeringen. De Duitse sociale premies tellen niet mee voor de vermindering welke in Nederland wonende grensarbeiders in Nederland kunnen claimen.
Voor de toepassing van het belastingverdrag met België was reeds in het verleden duidelijk geworden dat in België betaalde sociale premies in Nederland niet meetellen voor een in Nederland te claimen vermindering op basis van de compensatieregeling.