Een werknemer die van baan en van pensioenregeling verandert, heeft het wettelijk recht om de in de oude baan opgebouwde pensioenaanspraken mee te nemen naar de nieuwe dienstbetrekking. Dit heet waardeoverdracht. De oude pensioenverzekeraar draagt dan namelijk de waarde van de pensioenaanspraken over aan de nieuwe pensioenverzekeraar. Dit wettelijk recht is bedoeld om werknemers de gelegenheid te geven om een pensioenbreuk zoveel mogelijk te voorkomen. Als de werknemer om waardeoverdracht verzoekt, moeten pensioenverzekeraars en werkgevers dat verzoek uitvoeren. Sinds 1 januari 2015 is het indienen van dit verzoek niet aan een termijn gebonden, maar zo lang de dekkingsgraad van één van beide pensioenverzekeraars beneden 100% is, wordt een waardeoverdracht niet uitgevoerd.
Mede door de actuele lage stand van de bij verzekeringen gehanteerde rentetarieven kan de oude werkgever naar aanleiding van een waardeoverdracht worden verplicht tot een (forse) bijbetaling aan de nieuwe pensioenverzekeraar. De door de oude pensioenverzekeraar overgedragen waarde van de pensioenaanspraken is dan niet voldoende om bij de nieuwe pensioenverzekeraar vergelijkbare aanspraken te verwerven.
Dit kan in de praktijk gaan om forse bedragen. Vooral voor kleine werkgevers is deze verplichting, mede gezien de economische situatie, een erg zware last. Daarom hoeven kleine werkgevers sinds 1 januari 2013 niet mee te werken aan een individuele waardeoverdracht als dat leidt tot bijbetalingslasten van meer dan € 15.000 en meer dan 10% van de overdrachtswaarde. Dit betrof een tijdelijke regeling.
Doordat de termijn, waarbinnen werknemers verzoeken tot waardeoverdracht moeten indienen, is vervallen en door een verdere verlaging van de bij een waardeoverdracht te hanteren rekenrente is de verwachting dat de lasten voor werkgevers in verband met de bijbetalingen in het kader van waardeoverdrachten van pensioenaanspraken fors toe zullen nemen. In afwachting van een structurele oplossing voor dit probleem mogen vanaf 1 januari 2015 alle werkgevers afzien van medewerking aan een waardeoverdracht met een bijbetalingslast van meer dan € 15.000 en meer dan 10% van de overdrachtswaarde. Dit geldt vanaf 2015 dus ook voor grotere werkgevers. Uiteraard is de regeling niet beperkt tot de oude werkgever, maar geldt die ook ten aanzien van de nieuwe werkgever. Als de renteverhoudingen omslaan, kan immers de nieuwe werkgever ter zake van een waardeoverdracht moeten bijbetalen.